345. Dylematy współczesnej medycyny - prof. dr hab. Paweł Łuków

Wykład prof. Pawła Łukowa, bioetyka z UW, zorganizowany z okazji festiwalu naukowego MANEWR w liceum im. Tadeusza Reytana w Warszawie, 8 marca 2013 r. [1h30min]   W trakcie wykładu poruszone zostały trudne tematy związane z rozwojem współczesnej medycyny.   Prof. Łuków przedstawił  dylematy etyczne z którymi muszą się zmierzyć współcześni lekarze. Wyjaśnił czym zajmuje się bioetyka, czyli dziedzina nauki rozstrzygająca jak powinniśmy postępować w obliczu szybkiego postępu nauk biologicznych i medycznych. Od przyszłego roku rusza na Uniwersytecie Warszawskim nowy kierunek studiów - bioetyka, jedyny taki kierunek w całej Europie Środkowo-Wschodniej.   Profesor opowiedział o kształtowaniu polityki państw, o wpływie człowieka na środowisko, o badaniach na zwierzętach i rewolucyjnych metodach w leczeniu chorób. Wiedza o chorobach jest coraz większa, potrafimy wyleczyć wiele chorób, które jeszcze jakiś czas temu były śmiertelne. Wynikiem znacznego wydłużenia życia (kobiety żyją średnio 78 lat, a mężczyźni 72 lata) jest jednak dłuższe funkcjonowanie z wieloma chorobami wieku starczego, i dodatkowe wspomaganie sprawności organizmu różnymi środkami farmakologicznymi.   Biologiczne poprawianie i wspomaganie ludzkich możliwości budzi wątpliwości etyków. Sztucznie wspomagają się i sportowcy (by zwiększyć swoją wydajność podczas wysiłku), i studenci (aby poprawić koncentrację i pamięć podczas sesji). Pojawiają się nawet próby farmakologicznego zmieniania usposobienia - środki obniżające poziom agresji czy ułatwiające pracę w grupie.   W drugiej części wykładu profesor Łuków opowiedział o bioetycznych dylematach związanych z początkiem ludzkiego życia, czyli o poczęciu metodą in vitro, o antykoncepcji i o metodach planowania potomstwa. Ludzie od wieków starali się wpływać na swoją płodność. Dopiero od ok. 80 lat istnieje możliwość decydowania o tym czy chcemy mieć dzieci. Pigułki antykoncepcyjne, które powstały w latach '60 spowodowały wiele zmian w obyczajowości. Powszechnym zjawiskiem jest planowanie rodziny i odkładanie decyzji o posiadaniu dzieci na później. Jednocześnie jednak coraz więcej par ma problemy z płodnością. Szacunkowo problem ten dotyczy ok. 10% par, czyli ok. miliona par w Polsce. To poważny problem społeczny. Jest wiele metod leczenia niepłodności. Metoda in vitro jest ostatnią deską ratunku i decydują się na nią pary, u których inne metody zawiodły. Profesor opowiedział o procedurach związanych z ta metodą i jej efektach. Poruszył też kwestie etyczne, które są z nią związane - obumieranie zarodków, adopcję zamrożonych zarodków, ryzyko chorób genetycznych.